4 Nisan Cumartesi Günü Başka Bir Okul Mümkün (BBOM) Ankara Eğitim Kooperatifi’nin davetiyle Meraklı Kedi İlkokulu’nda “Peyzaj Atölyesi” gerçekleştirdik. Derneğimizden Emre Gündoğdu, Aybike Zengin, Yuvacan Atmaca ve Yağmur Kutlar’ın yer aldığı atölyeye Ankara, İstanbul, Eskişehir, Sakarya’dan gelen farklı disiplinlerden 11 katılımcı ve kooperatif üyeleriyle okulun açık alan kullanımları üzerine fikirler tartışıldı.
Birkaç aydır iletişimde olduğumuz Başka Bir Okul Mümkün Ankara ekibiyle Meraklı Kedi İlkokulu’nun bahçe tasarımı ve bu amaçla da mevcut asfalt zeminin kırılması üzerinden konuşmaya başlamıştık. Süreç içinde daha bütüncül bir yaklaşımla değerlendirerek, okulun diğer açık alan ihtiyaçları ile birlikte düzenlenmesine yolunda çalışmaya karar verdik. Peyzaj Atölyesi kapsamında BBOM’dan gelen istekler doğrultusunda temel bir kurguyla yol çıkmıştık. Temel açık alan kullanımları ve mimari tasarımlar başlıkları altında toparladığımız konuları tartışmaya, araştırmaya ve benzer örnekleri incelemeye başladık.
Çalışmalarını daha önceden takip ettiğimiz BBOM’un Ankara ekibi ile tanışmamıza kendilerinin de bir önceki sezonunda yer aldığı Fark Yaratanlar programı vesile oldu. BBOM hikayesine kısaca değinecek olursak: 2009 yılında İstanbul’da biraraya gelmeye başlayan bir ekip, eğitim konusunda alternatifleri araarken 2011’de dernekleşme sürecine girmiş. BBOM olarak alternatif eğitim üzerine çalışmalarına başlamış. Farklı eğitim modellerini (Montessori, Regio-Emilia, Waldorf gibi) kendilerince sentezleyerek 4 ana ilkeyle (Demokratik yönetim, Alternatif Eğitim, Ekolojik denge, Özgür Finansman) okullaşma sürecine girmişler. BBOM Ankara Eğitim Kooperatifi Şubat 2014’te kurulmuş ve hemen sonrasında ihaleye çıkan eski bir köy okulunu kiralamışlar. Ankara İncek’teki bu köy okulu-çocukların verdiği isimle Meraklı Kedi İlkokulu-kooperatif üyesi velilerin ve gönüllülerin yardımıyla onarım görmüş.
Atölye çalışmasında öncelikle BBOM Eğitim Kooperatifinin bahçeyle ilgili istekleri ve buna ilişkin ilk fikirler ve örnekler üzerinden konuştuk. Atölye öncesinde yaptığımız kısa görüşmeler ve yazışmalarda konuştuğumuz tasarım atölyesi konularını katılımcılarla paylaştıktan sonra, katılımcılar, kooperatif üyeleriyle birlikte okul bahçesinde bu fikirler üzerinden mekan tartışmaya devam ettik.
Tasarım atölyesinde üzerine eğilmek istediğimiz konular kabataslak belliydi,fakat alana gelince bunlara yenileri eklendi. Açık Alan kullanımları ve mimari tasarımlara ilişkin istekler ve örnekler ışığında katılımcılar serbest bir şekilde çalışmaya başladılar. Açık Derslik (Outdoor Classroom), uygulamalı atölye alanları, toplanma ve dinlenme alanları (anfi-tiyatro, gölgelik alanlar, okul meclisi), oyun alanları (kum havuzu, tırmanma duvarı, müzik köşesi, kaydırak, salıncak), ekolojik uygulama alanları (yenebilir bahçe, yağmur suyu depolama, kompost alanı, kuş evi) ve genel olarak engelliler için gerekli tasarımlar (rampa vb.) ve fikirler ortaya atıldı. Kimi katılımcılar bahçede, çocukları gözlemleyerek, kimileri daha somut ve mimari çizimler üreterek, kimisi belli detayları eskizle ifade ettiler.
Farklı ifade teknikleriyle kendi düşünce ve tasarımlarını aktaran katılımcılar ve kooperatif üyeleri ile birlikte temel tasarım kararlarını aldık ve Mayıs başında yapmayı planladığımız uygulama atölyesi için ilk adımı atmış olduk.
Tasarım Kararları:
*Asfalt zemin ve yeşil alan oranları belirlendi. Asfalt kısmın tamamen kaldırılmamasına giriş duvarı iç yüzeyinden 1.5m genişliğinde bir alanın açılmasına karar verildi. Diğer kısımlarda kısmi açmalar yapılması(zeminin yer yer “patlatılması”)kararlaştırıldı.
*Duvar dibinde açılan bölge ve asfaltta kısmi açılacak bölgelerde yeşillendirme yapılması kararlaştırıldı.
*Yenilebilir bahçelerin ve bahçe etkinliklerinin(açık derslik vb.) bahçenin güney kısmında yer alması kararlaştırıldı.
*Üst bahçe ve alt bahçe arasındaki kot farkının uygulama atölyesinde karar verilecek malzemeler ile basamaklandırılarak üst bahçe ve alt bahçenin birbirine bağlanması kararlaştırıldı.
*Üst bahçe ve alt bahçe kot birleşiminde duvar dibinden 1.5m lik açma sonrası elde edilecek artık asfalt parçalarının dolgu malzemesi olarak değerlendirilmesi düşünüldü.
*Mevcuttaki merdivenin üst kaplamasının kırılması ve yapılacak basamaklandırma içinde eritilmesine karar verildi.
Alt bahçe kapısının aynen kalmasına daha sonraki aşamalarda yemekhane binasına doğru çekilmesi ve kısmen küçültülebileceği kararlaştırıldı.
*Mevcuttaki basket potasının yerinde korunmasına ve bir oyun objesine dönüştürülmesine karar verildi.
*Yükseltilmiş sebze yatakları yapılmasına karar verildi.
*Arka kısımdaki konteynerin yarısının depo olarak kullanılmasına ve diğer kısmın yan yüzeylerin sökülmesine ve seraya dönüştütülmesi kararlaştırıldı.
*Yemekhane bölümü arkasında kompost kasaları yapılmasına karar verildi.
*Daha sonraki aşamada su hasatı projesinini teknik olarak çizilmesine karar verildi.
Bir günlük peyzaj tasarım atölyesi sonunda Mayıs başında bir uygulama atölyesi düzenlemeye ve bu atölyede karar alınan üzerine çalışmaya başlanmasına karar verildi.
Tasarım atölyesine katılan ya da katılamayan, projeyle ilgilenen herkesin ilerleyen süreçte katılımını bekliyoruz. Gelişmeleri facebook grubundan ve buradan takip edebilirsiniz.
Bizi Ankara’da sıcak bir şekilde ağırlayan tüm BBOM Ankara ekibine çok teşekkür ederiz.
Atölye katılımcıları: Mücahit Turung, Arda İlayda Sağlam, Berrak Başak, Aycan Gönen, Merve Başak, Mehmet Barış Atıcı, Fatma Gökçen Kara, Kübra Pekgöz, Duygu Bostancı, Sinem Görücü, Fatma Soylu