Nerede: Maxxi Museum
Ne zaman: 2015-2016
“Mobil Büro” *, ilhamını seyyar satış kültürünün mobil araçlarından alan kurgusal bir gezici mimari danışmanlık bürosudur. İstanbul kent yaşamının önemli parçalarından biri olan seyyar satıcılar, kentin önemli noktalarında, insan hareketinin yoğun olduğu bölgelerde sıklıkla görülmektedir. Bu mobil araç dinamiğinden esinlenerek, her gün yeni bir alanı kentsel dönüşüm bölgesi ilan edilen ve bu durumuyla büyük bir şantiyeye dönüşen İstanbul’un kritik kentsel dönüşüm alanlarında, dönüşüm konusunda kullanıcı odaklı bir farkındalık yaratmak amacıyla oluşturulmuştur.
Kentsel dönüşüm uygulaması, yönetimsel olarak, olası İstanbul depremine karşı riskli durumdaki binaları güçlendirmeyi ve yenilemeyi amaçlasa da, rant ilişkileri ve maksimum kar odaklı bakış açılarına yenik düşerek kentin kimliksizleşmesine, alt gelir grubundaki kentlilerin kent merkezlerinden uzaklaştırılmasına zemin hazırlamıştır.
Mobil büro, dönüşüm odaklı rant ilişkilerine ve maksimum kar amacı güden niteliksiz dönüşüm uygulamalarına karşı, mimarlık alanından bir farkındalık yaratma aracıdır.
Mobil Büro, kentsel dönüşüm alanlarındaki kent meydanlarında, riskli ilan edilmiş alanlarda ve kentsel müdahale yaşanan bölgelerdeki mahalle dernekleri gibi özelleşmiş noktalarda konumlanarak, kentsel dönüşüm uygulamasından etkilenen kentli ile iletişime geçer. Mülk sahipleri ve kiracılar ile röportajlar yapar, onlara mimari danışmanlık hizmeti verir. Yerel yönetim tarafından bölgeye ait düzenlenen imar planlarını, yapı firmaları tarafından hazırlatılmış makro ve mikro ölçekteki projeleri, bu projelere ait satış-pazarlama materyallerini toplar ve arşivler.
Elde edilen dokümanlar hukuki ve teknik açıdan tekrar ele alınır. Disiplinler arası bir inceleme sürecinden sonra konuyla ilgili broşürler ve videolar hazırlanır. Yapılmış olan araştırmalar ve arşiv çalışmaları mobil büro aktivistleri aracılığıyla kentliyle paylaşılır. Oluşturulan bu bilgi ağı, kentliden alınan geri dönüşler ve farklı disiplinlerden edinilen yeni bilgiler ile kendini sürekli güncelleyen dinamik bir kolektif bellek haline gelir.
* Mobil Büro, 11 Aralık 2015 – 15 Mayıs 2016 tarihleri arasında Roma MAXXI Müzesi’nde gerçekleşen, Hou Hanru, Ceren Erdem, Elena Motisi ve Donatella Saroli küratörlüğünde hazırlanan ‘İstanbul: Tutku, Neşe, Öfke’ (Istanbul: Passion, Joy, Fury) sergisi kapsamında tasarlanmış ve sergilenmiştir. Sergi için üretilen materyallerin yanı sıra ve geçmişte gerçekleştirdiğimiz “Mahalle” ve “Yeraltı” projelerini de içeren dokümanı buradan inceleyebilirsiniz.
Proje sorumluları: Begüm Sarışın, Bilge Kobaş, Canan Erten, Cenk Dereli, Dilara Kara, Elif Çak, Elif Tan, Emre Gündoğdu, Hayrettin Günç, Mert Cığızoğlu, Merve Güzel, Merve Gül Özokcu, Mihriban Duman, Serkan Kurt, Tarık Keskin, Yelta Köm
