26 Ocak 2013 Cumartesi günü Keşan Kızkapan Köyü’ne Herkes İçin Mimarlık üyelerinden Hakan Kaçmaz, Bilge Kobaş, Sarper Takkeci ve Emre Gündoğdu’nun yer aldığı bir ziyaret gerçekleştirdik. Köyden İsmail Büyükkayhan’ın daveti üzerine gerçekleşen davette, köy ve köyde yer alan atıl köy okulunu inceledik.
Kızkapan Köyü Keşan merkeze 20 km uzaklıkta, 300 nüfuslu bir köydür. Geçimini tarımdan sağlayan köyde genç nüfus azdır. Köyün 1954 tarihinde yapılan okulu yaklaşık 10 senedir kapalı durumdadır. Köyde bulunan 10 ilköğretim öğrencisi taşımalı eğitim kapsamında 8 km uzaklıktaki Orhaniye köyüne gitmektedir.
Eski bir öğretmen ve hava astsubay emeklisi olan İsmail Büyükkayhan, 90’lı yılların 2000’lerin ortasına kadar dershanelerde çalışmış, bugün ise Balkan Eğitim Merkezi adı altında, Balkan üniversiteleri ile Türkiye üniversiteleri arasında öğrenci değişimleri programları hazırlayan bir kurumda çalışmaktadır. Keşan’da faaliyet gösteren Tarım, Hayvancılık ve El Sanatları Derneği’nin başkanı olan İsmail Bey, atıl durumdaki okulda öncelikle köylülere yönelik ziraat eğitimlerinin verileceği atölyelerin yer almasını ve atölyeleri gerçekleştirecek uzmanların kalabileceği bir lojman bulunmasını istemektedir. Dernek merkezi de olarak kullanılabileceğini düşünülen yapıda, ziraat eğitiminin yanında farklı eğitim çalışmalarının da yapılabileceği düşünülmektedir.
Okul binası İsmail Beyin bu isteklerini karşılar biçimde, 3 derslik ve bir idare odasından oluşan okul bölümü ve 2 oda 1 mutfak ve 1 tuvaletten oluşan birbirine bitişik iki bölümden oluşmaktadır. Yığma kesme taştan yapılmış binanın zemin döşemesi için beton dökülmüştür ancak bir tek idare odasında şu anda yarısı çökmüş durumda bir ahşap döşeme vardır. Kısmi çökmelerin göze çarptığı çatının ahşap döşemesi çoğu yerde sehim yapmıştır. Pencereler tamamen tahrip olmuştur ve kapıların bir çoğu da bakıma muhtaç durumdadır. Bunların dışında bina yapısal açıdan fazla hasarlı gözükmemektedir. Binanın arkasında tuvalet olarak hizmet veren küçük bir yapı daha bulunmaktadır. Kesme taş duvarlarla sınırı belirlenmiş binanın bahçesinde 2 adet basket potası ve yaklaşık 10-15 arası ağaç bulunmaktadır. Okul 200m2 olup, bahçenin alanı 2000m2’dir.
Okulun mülkiyeti köy tüzel kişiliği tarafından Tarım, Hayvancılık ve El Sanatları Derneği’ne devredilmiştir. Köy muhtarının da üyesi olduğu bu derneğin binada yapılması düşünülen faaliyetlerin yürütülmesi açısından faydalı olacağı düşünülmektedir. Çevre köylere ve ilçe merkezine yakınlığı ve ulaşım kolaylığı burada gerçekleştirilecek aktivitelere katılımı kolaylaştıracak bir unsur olarak gözükmektedir. Köylülere yönelik eğitimler köylünün kendisini geliştirmesine fırsat sunabilcekken, diğer farklı etkinliklere gelicek insanlar da ziyaretleri sırasında köyün ekonomisine katkı sağlayacaktır.
Herkes İçin Mimarlık olarak binanın doğramalarının yenilenmesi gibi temel gereksinimlerin sağlanmasının yanında, yapının bahçesi ile beraber düşünülerek yeni tasarım yaklaşımları geliştirmeyi mümkün görüyoruz. Ziyaret sırasında İsmail Bey güneş enerjisi ile çalışacak bir ısıtma sistemi yapılması da önerdi. İçerisinde güneş enerjisinin de yer alacağı karma bir enerji sisteminin kurulmasını tasarım aşamasında değerlendirilebilecek bir unsur olarak düşünmekteyiz.
Gezi ekibi tarafından ilk etapta yapılması gerekenin nasıl bir tasarım süreci ile bu projenin ele alınacağının dernek içinde tartışılarak kararlaştırılması olduğu düşünülmüştür ve bu projenin, Atıl Köy Okulları Projesi’nin ülke geneline yayılma hedefinin bir parçası olabileceği öngörülmüştür.
